بررسی فرایند اطلاع‌رسانی در زلزله‌های دوگانۀ اهر– ورزقان و مخاطرات ناشی از آن

Authors

  • پروانه پیشنمازی دکتری علوم ارتباطات و پژوهشگر پژوهشکدۀ مدیریت خطرپذیری و بحران، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله،
Abstract:

زمین­لرزه‌­های 21 مرداد 1391 اهر- ورزقان از جمله زلزله‌های ­دوگانه به‌شمار می‌رود که به‌فاصلۀ 11 دقیقه از هم، اولی با بزرگای 2/6 و دیگری 3/6 ریشتر اتفاق افتاد. این زلزله بیش از 300 کشته و 3000 زخمی بر جای گذاشت. جلوگیری کامل از خسارات و آثار منفی یک زلزله در حال حاضر ممکن نیست، اما کنترل و مدیریت آن به‌گونه­ای که خسارات مذکور به حداقل خود کاهش یابد، با استفاده از فرایند مدیریت بحران صحیح امکان‌پذیر است. همچنین عکس این موضوع هم می­تواند مصداق پیدا کند؛ بدین معنا که مدیریت نادرست بحران، نه‌تنها می­تواند دامنۀ خسارات را افزایش دهد، بلکه ممکن است به مخاطرات ثانویه مثل نارضایتی، اعتراض و بی­نظمی اجتماعی، اغتشاش و ... تبدیل شود. به‌همین دلیل اطلاع­رسانی در مرحلۀ وقوع بحران و انتشار اخبار دقیق و صحیح از مشخصات یک زلزله و آثار آن در ساعات اولیه، عامل تعیین­کننده­ای در فرایند مدیریت بحران و جلوگیری از بروز مخاطرات محیطی است. در این مقاله که بر اساس اطلاعات گردآوری‌شدۀ اسنادی و کتابخانه­ای و نیز مصاحبه با مسئولان و مدیران در مورد زلزله­های دوگانۀ اهر- ورزقان تهیه شد، وضعیت اطلاع­رسانی رسانه­ها و به‌ویژه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان رسانۀ رسمی و ملی، بررسی شد؛ بدین منظور دو بُعد اصلی اطلاع­رسانی در حین بحران شامل: «اطلاع‌رسانی از وقوع زلزله و مشخصات آن» و «اطلاع­رسانی از آثار زلزله» ارزیابی شده و ضعف‌ها و قوت‌های آن تشریح می‌شود. براساس بررسی­های به‌عمل‌آمده در این مقاله نتیجه­گیری می­شود با اینکه اطلاع­رسانی از وقوع زلزله­های دوگانۀ اهر- ورزقان به‌درستی انجام گرفت که این مورد ناشی از ارتقای عملکرد شبکه­های لرزه­نگاری و شتاب‌نگاری در کشور است، اما اطلاع­رسانی صحیح و سریع از آثار زلزله همچنان دچار نقصان است. یکی دیگر از نتایج این پژوهش مبین آن است که رسانه­های محلی عملکرد مطلوب­تری در پوشش خبری زلزلۀ مذکور در مقایسه با رسانۀ ملی داشتند و عدم اطلاع­رسانی کامل رسانۀ ملی از این واقعه، عرصه را برای فعالیت رسانه­های غیررسمی و بیگانه و بروز شایعات هموار ساخت.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی فرایند اطلاع رسانی در زلزله های دوگانۀ اهر– ورزقان و مخاطرات ناشی از آن

زمین­لرزه ­های 21 مرداد 1391 اهر- ورزقان از جمله زلزله های ­دوگانه به شمار می رود که به فاصلۀ 11 دقیقه از هم، اولی با بزرگای 2/6 و دیگری 3/6 ریشتر اتفاق افتاد. این زلزله بیش از 300 کشته و 3000 زخمی بر جای گذاشت. جلوگیری کامل از خسارات و آثار منفی یک زلزله در حال حاضر ممکن نیست، اما کنترل و مدیریت آن به گونه­ای که خسارات مذکور به حداقل خود کاهش یابد، با استفاده از فرایند مدیریت بحران صحیح امکان ...

full text

بررسی مخاطرات ناشی از زلزله اهر ورزقان در حوضه سرندچای و پیرامون آن

زلزله به عنوان مخربترین نیروی طبیعی، لرزش سریع و ناگهانی زمین است که بوسیله شکست و تغییر مکان سنگ های زیر سطح زمین بوجود می آید. بیشتر تلفات جانی و خسارت های مالی به علت اثرات ثانویه زلزله و پس از وقوع آنها بوجود می آیند. وقوع زلزله های مکرر و مخرب در نقاط مختلف کشور واقعیت لرزه خیزی ایران را تائید می کنند. برای مثال، در 21 مرداد 1391 دو زلزله با بزرگی 4/6 و 3/6 ریشتر در شهرستان اهر- ورزقان و ه...

full text

بررسی آسیب‌پذیری اجتماعی سالمندان در زلزله‌های بم، ورزقان و اهر

Objectives Although the earthquake is a natural disaster, it has become a social subject and has created vulnerable groups due to its various social effects. One of these groups is the elderly. The present study aimed to investigate the social vulnerability of elderly people who experienced  earthquakes. Methods & Materials The present study involved a cross-sectional qualitative-quantitativ...

full text

بررسی سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌های دوگانه اهر- ورزقان در مردادماه 1391 و روند حاکم بر پس لرزه های ناشی از آنها

در 21 مردادماه 1391 در منطقه اهر – ورزقان در شمال شرقی ایران دو زمین‌لرزه با بزرگاهای تقریبی 5/6 و 3/6 در فاصله‌ زمانی 11 دقیقه از یکدیگر بوقوع پیوستند. علاوه بر خسارات و تلفات ناشی از این رویدادها، خاموشی نسبی لرزه‌ای منطقه‌ مذکور و حجم بالای پس لرزه‌ها شرایط را برای مطالعه در این منطقه فراهم می سازد. از این رو در این مطالعه، سازوکار جفت رویداد اصلی به همراه پس لرزه های با کیفیت داده بالا مورد...

full text

برآورد تغییرات همالرزه شتاب ثقل ناشی از زمین‌لرزه‌های دوگانه اهر- ورزقان

درک این نکته مهم است که در اثر زمین‌لرزه کل زمین و نه فقط سطح آن دچار تغییرشکل می‌شود. چون میدان جابه‌جایی با تغییر توزیع جرم همراه است شتاب ثقل و در نتیجه ارتفاع ژئوئید نیز بایستی بعد از زمین‌لرزه تغییر کند. در این تحقیق روش کلی محاسبه تغییرات مؤلفه‌های مختلف شتاب ثقل در اثر زمین‌لرزه در اثر یک گسلش با هندسه و لغزش دلخواه مورد بررسی قرار می-گیرد. بدین‌منظور از روش توابع گرین برای گسلش مدفون در...

full text

برآورد تغییرات همالرزه شتاب ثقل ناشی از زمین لرزه های دوگانه اهر- ورزقان

درک این نکته مهم است که در اثر زمین لرزه کل زمین و نه فقط سطح آن دچار تغییرشکل می شود. چون میدان جابه جایی با تغییر توزیع جرم همراه است شتاب ثقل و در نتیجه ارتفاع ژئوئید نیز بایستی بعد از زمین لرزه تغییر کند. در این تحقیق روش کلی محاسبه تغییرات مؤلفه های مختلف شتاب ثقل در اثر زمین لرزه در اثر یک گسلش با هندسه و لغزش دلخواه مورد بررسی قرار می-گیرد. بدین منظور از روش توابع گرین برای گسلش مدفون در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  157- 170

publication date 2015-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023